*** آواي علـــــــم ***

ديابت بيماري است كه در آن، ميزان قند خون بالا مي‌رود و درمان آن، رساندن قند خون به حد طبيعي است ولي گاهي ممكن است اثر درمان دارويي خيلي زياد باشد و قند خون بيش از حد مورد نياز بدن كاهش يابد كه اين حالت را هيپوگليسمي مي‌نامند.
افت قند خون (هيپوگليسمي) يك عارضه خطرناك در درمان ديابت است. اين عارضه وقتي كه سطح قند خون بيش از حد طبيعي پايين بيايد بوجود مي‌آيد. وقتي افت قند خون در حد خفيف باشد، فرد ديابتي قادر به تشخيص علائم آن و درمان آن مي‌باشد. در موارد شديدتر ممكن است بطور ناگهاني ايجاد شود و ممكن است منجر به از دست دادن هوشياري يا تشنج شود. اين نوع از افت قند خون يكي از اورژانس‌هاي پزشكي تلقي مي‌شود
علل کاهش قند خون چيست؟
وقتی غلظت قند خون پایین تر از حد معمول (معمولاً کمتر از حدود 60 میلی گرم بر دسی لیتر) باشد علامت های کاهش قند خون پدیدار می شود. علل کاهش قند خون می تواند :
1- غذا:
   ● غذاي كافي كه شامل كربوهيدرات (نان، سيب‌زميني، برنج، ذرت، ميوه و.....) باشد، نخورده‌ايد
   ● حذف كردن يا  فراموش کردن یا دیر خوردن یک وعده غذای اصلی یا میان وعده
2 – فعاليت بدني زياد
   ● انجام ورزش يا فعاليت بدني زياد (ورزش قند خون را كاهش مي‌دهد زيرا عضلات شما قند خون را براي نياز خود مصرف مي‌كنند. )
   ● بخصوص در افرادي كه به فعاليت بدني زياد عادت ندارند، اين نوع فعاليت اغلب ايجاد هيپوگليسمي مي كند.
3 – درمان دارويي  
   ● مثلاً بدون صرف غذا، دارو مصرف كرده‌ايد.
   ● اگر چه هيپوگليسمي در افرادي كه از داروهاي خوراكي استفاده مي‌كنند نسبت به افرادي كه انسولين مصرف مي‌كنند شيوع كمتري دارد ولي اين خطر همواره وجود دارد. شيوع هيپوگليسمي در داروهاي مختلف، متفاوت است.
   ● اگر انسولين مصرف مي‌كنيد بايد به ميزان كافي كربوهيدرات ميل كنيد. حذف وعده غذايي يا مصرف غذا به مقدار ناكافي موجب هيپوگليسمي مي‌شود
   ● بیماری کلیوی یا کبدی که سبب کاهش دفع دارو شده که در نتیجه غلظت آن در خون افزایش می یابد.
   ● تداخل با داروهایی مثل سالیسیلات ها، پروپرانولون، پنتامیدین و ...
علائم و نشانه‌هاي هيپوگليسمي چيست؟
   ● وقتی غلظت قند خون پایین تر از حد معمول (معمولاً کمتر از حدود 60 میلی گرم بر دسی لیتر) باشد علامت های کاهش قند خون پدیدار می شود  
   ● گرسنگي ناگهاني
   ● خستگي ناگهاني
   ●  تغييرات ناگهاني خلق و خو
   ● سردرد و سرگيجه
   ● تهوع
   ● تاري ديد  -دوبینی
   ● تعريق
   ● رنگ پريدگي
   ● لرزش يا احساس لرز
   ● اضطراب
   ● تپش قلب
   ● افزايش ضربان قلب
   ● عدم تمركز
   ● تغييرات ناگهاني خلق و خو
علائم و نشانه‌هاي هيپوگليسمي شديد:
   ● اختلال تكلم
   ● عدم درك زمان و مكان
   ● گيجي و بي‌قراري
   ● از دست دادن هوشياري
   ● تشنج
از بستگان خود بپرسيد كداميك از علائم ذكر شده را در شما مشاهده كرده‌اند. بخاطر داشته باشيد كه اين علائم دربرخي از بيماران ممكن است خفيف باشد .
چگونه مي‌توانيد از هيپوگليسمي جلوگيري كنيد؟
   ● هرگز وعده غذايي را ترك نكنيد.
   ● در هر وعده غذايي كربوهيدرات بخوريد.
   ● اگر ورزش مي‌كنيد، ميان وعده‌اي در حد 30 -15 گرم كربوهيدرات درست قبل از شروع فعاليت بخوريد. درصورتيكه فعاليت شما زياد است هر يك ساعت، ميان وعده را ميل كنيد.

درمان افت قند خون چيست؟
 هميشه شكر همراه خود داشته باشيد و آنرا در كنار ميز، داخل ماشين، كيف دستي، كيف خريد و.... قرار دهيد.
درمان هيپوگليسمي شامل رساندن سطوح گلوكز خون به حد طبيعي است. در هنگام پایین آمدن قند خون و بروز علایم افت قند در صورت داشتن دستگاه گلوکومتر بهتر است ابتدا قند خون خود را اندازه گیری کنید تا از میزان افت قند خون خود آگاه شوید اگر بيمار هوشيار باشد غذا يا نوشيدني كه شامل 20-15 گرم كربوهيدرات باشد(دو حبه قند ، نصف لیوان آب میوه) ، مي‌توان استفاده كرد.. بعد از مصرف يكي از اين موارد؛ 10 تا 15 دقيقه طول مي‌كشد تا قند خون افزايش يابد. . 15 دقیقه صبر کنید اگر علایم افت قند خون برطرف شدند یا اگر با دستگاه گلوکومتر قند خونتان به حدود 100 رسیده بود دو حالت وجود دارد اگر بیش از یک ساعت تا وعده اصلی غذایی تان باقی مانده بود یک لقمه نان و پنیر، یا یک ساندویچ کوچک نان و گوشت یا دو حلقه بیسکوئیت ساقه طلایی میل نمایید و اگر کمتر از یک ساعت تا وعده اصلی غذایی تان باقی مانده بود تا صرف وعده غذایی خود صبر کنید.
اگر بعد از گذشت 15 دقیقه هنوز هم قند خونتان پایین بود دوباره 15 گرم کربوهیدرات مصرف کنید و 15 دقیقه دیگر صبر نمایید . این روند تا برگشت قند خون به حالت طبیعی ادامه خواهد داشت.
هيپوگليسمي شديد كه منجر به از دست دادن هوشياري مي‌شود، معمولاً بايد با گلوكز تزريقي درمان شود. برخي افراد ديابتي هميشه همراه خود يك ويال گلوكاگون دارند كه باعث آزاد شدن گلوكز از كبد مي‌شود. اعضاي خانواده يا دوستان بايد بتوانند در خانه يا هر جاي ديگري اين ماده را تزريق كنند. اگر فرد ديابتي بعد از تزريق گلوكاگون هوشياري خود را بدست نياورد بايد سريعاً به بيمارستان منتقل و بستري شود. اگر گلوكاگون در دسترس نباشد يا قند خون را به ميزان كافي بالا نبرد بايد گلوكز با غلظت بالا بصورت وريدي در اورژانس به فرد تزريق شود.